Sau một loạt các vụ việc tiêu cực bị phát hiện tại các cơ sở pháp y tâm thần, Bộ Y tế đã yêu cầu các viện, bệnh viện trung ương và cơ sở y tế địa phương khẩn trương chấn chỉnh và tăng cường kỷ luật trong lĩnh vực này.
Nguyên nhân sâu xa của tình trạng này được cho là do một số cán bộ lãnh đạo và nhân viên y tế chưa thực hiện nghiêm các quy định pháp luật và chuyên môn, thiếu bản lĩnh chính trị, dễ bị mua chuộc hoặc bị lôi kéo tiếp tay cho các hành vi sai trái.
Nhiều sai phạm trong giám định pháp y tâm thần
Một số người còn trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào các hành vi vi phạm, khiến hoạt động giám định trở thành công cụ bị lợi dụng để trốn tránh trách nhiệm hình sự.

Viện Pháp y tâm thần Trung ương – nơi xảy ra bê bối trong giám định tâm thần
Trước thực trạng đó, Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị tiếp tục nâng cao trách nhiệm trong quản lý nhà nước, không buông lỏng chỉ đạo đối với hoạt động giám định, tăng cường phối hợp với cơ quan tố tụng để đảm bảo kết quả giám định khách quan, minh bạch và đúng pháp luật.
Các biện pháp siết chặt kiểm soát
Bộ Y tế cũng nhấn mạnh việc thực hiện nghiêm túc Nghị định 64 của Chính phủ về thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Các cơ sở không được để người bệnh tự ý rời khỏi nơi điều trị hoặc bỏ trốn, tránh nguy cơ tiếp tục gây nguy hiểm cho cộng đồng.
Các bệnh viện tâm thần và cơ sở khám chữa bệnh có chuyên môn về tâm thần phải kiểm soát chặt chẽ quy trình cấp giấy khám sức khỏe hoặc bản tóm tắt hồ sơ bệnh án có liên quan đến tình trạng tâm thần.
Trách nhiệm của lãnh đạo
Người đứng đầu cơ sở phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật nếu để xảy ra sai phạm tại đơn vị mình quản lý. Bộ Y tế cũng khuyến khích các đơn vị đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quản lý và chuyên môn, từng bước hiện đại hóa hệ thống giám định tư pháp.
Cơ sở hạ tầng, thiết bị, phương tiện phục vụ giám định và điều trị bắt buộc cũng cần được đầu tư đồng bộ, phù hợp với xu hướng phát triển của chuyên ngành, đảm bảo đáp ứng đầy đủ yêu cầu nghiệp vụ và pháp lý trong thời gian tới.