Vai trò của việc ăn bổ sung trong sự phát triển của trẻ

Ăn bổ sung đúng cách đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ. Khi trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, sữa mẹ không còn đủ để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của bé. Đây là giai đoạn chuyển tiếp quan trọng, đòi hỏi sự chú ý đặc biệt đến chế độ dinh dưỡng để đảm bảo trẻ nhận được đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển thể chất và trí tuệ.

Nguy cơ khi cho trẻ ăn bổ sung không đúng cách

Cho trẻ ăn bổ sung quá sớm có thể gây hại cho đường tiêu hóa còn non nớt của trẻ. Hệ tiêu hóa của trẻ dưới 6 tháng tuổi còn chưa phát triển đầy đủ, khả năng tiêu hóa và hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm bổ sung có thể còn hạn chế, dẫn đến nguy cơ tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa hoặc dị ứng. Ngược lại, nếu cho trẻ ăn bổ sung quá muộn, trẻ có thể không nhận đủ dinh dưỡng cần thiết, dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng. Suy dinh dưỡng không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và khả năng miễn dịch của trẻ.

Lựa chọn và cho trẻ ăn bổ sung đúng cách

Do đó, việc lựa chọn và cho trẻ ăn bổ sung đúng cách, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cơ thể là chìa khóa vàng giúp trẻ phát triển toàn diện. Các bậc phụ huynh cần tìm hiểu kỹ về cách cho trẻ ăn bổ sung, cũng như lựa chọn thực phẩm bổ sung phù hợp để giúp trẻ hấp thụ tối đa dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển. Khi bắt đầu ăn bổ sung, nên bắt đầu với các thực phẩm giàu chất sắt như cháo hoặc sữa công thức tăng cường chất sắt, sau đó dần dần giới thiệu các loại thực phẩm khác như rau, trái cây và thịt, cá, trứng…

Để đảm bảo trẻ phát triển toàn diện, chế độ ăn của trẻ cần phải đa dạng, cân đối và đủ chất dinh dưỡng. Hơn nữa, cha mẹ cần quan sát và lắng nghe cơ thể của con mình, không cho ăn những thực phẩm gây dị ứng hoặc khó tiêu.

Nuôi con bằng sữa mẹ – một hành trình đầy thách thức nhưng cũng mang lại nhiều lợi ích không thể phủ nhận. Không có loại thực phẩm nào trong những năm tháng đầu đời lại kỳ diệu và quý giá như sữa mẹ. Không chỉ cung cấp đầy đủ dưỡng chất thiết yếu, sữa mẹ còn là ‘vắc – xin tự nhiên’ đầu tiên, giúp trẻ xây dựng hệ miễn dịch khỏe mạnh, phòng ngừa bệnh tật ngay từ khi chào đời.

Sữa mẹ vẫn giữ vững vị thế là nguồn dinh dưỡng không thể thay thế trong 6 tháng đầu đời của trẻ. Tuy nhiên, tại Việt Nam, theo số liệu của Viện Dinh dưỡng năm 2020, chưa đến một nửa số trẻ dưới 6 tháng tuổi được bú mẹ hoàn toàn. Điều này phản ánh rõ ràng những thách thức mà phụ nữ Việt đang đối mặt trên hành trình mang lại khởi đầu tốt nhất cho con mình.

Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ năm 2025 với chủ đề ‘Ưu tiên nuôi con bằng sữa mẹ, tạo dựng hệ thống hỗ trợ bền vững’ nhấn mạnh vai trò thiết yếu của sữa mẹ trong chăm sóc sức khỏe trẻ em. Sữa mẹ không chỉ là thức ăn – đó là một sản phẩm sinh học sống động, giàu kháng thể và các yếu tố miễn dịch mà không loại sữa công thức nào có thể tái tạo.

Theo thạc sĩ dinh dưỡng Trần Hoàng Kim, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Lạng Sơn, sữa mẹ là sự hòa quyện tuyệt vời giữa giá trị dinh dưỡng hoàn chỉnh và khả năng tăng cường miễn dịch tự nhiên cho trẻ. Lợi ích của sữa mẹ không dừng ở đứa trẻ, phụ nữ cho con bú cũng có nguy cơ thấp hơn với các bệnh ung thư vú, ung thư buồng trứng, loãng xương, đồng thời phục hồi nhanh hơn sau sinh.

Câu chuyện của chị Nguyễn Thị Huyền Trang, 35 tuổi, là một ví dụ. Chị kể: ‘Lúc mới sinh, sữa chưa về, tôi lo lắng lắm. Nhưng được nhân viên y tế tư vấn và khuyến khích, tôi kiên trì cho bú sớm và bú thường xuyên. Vài ngày sau, sữa về đều, bé tăng cân đều, chưa từng phải dùng đến sữa ngoài.’ Với chị Trang, sữa mẹ không chỉ nuôi dưỡng sự sống, mà mỗi lần cho con bú còn là giây phút thiêng liêng vun đắp sợi dây gắn bó sâu sắc giữa hai mẹ con.

Hành động cho con bú cũng mang lại hiệu ứng lan tỏa sâu rộng tới cả nền kinh tế và môi trường. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, tỷ lệ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ ở mức thấp có thể khiến nền kinh tế toàn cầu thiệt hại gần 1 tỷ USD mỗi ngày. Ở góc độ môi trường, sữa mẹ là lựa chọn ‘xanh’ nhất: không hộp thiếc, không chai nhựa, không dây chuyền sản xuất gây ô nhiễm.

Tuy nhiên, nhiều rào cản vẫn tồn tại: thiếu không gian cho con bú tại nơi làm việc, tâm lý lo sợ sữa mẹ không đủ chất… Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ là một chiến dịch truyền thông thường niên, mà còn phản ánh nhu cầu cấp thiết từ thực tiễn chăm sóc và bảo vệ trẻ nhỏ.

Đầu tư cho sữa mẹ chính là vun đắp cho một thế hệ khỏe mạnh, thông minh và giàu cảm xúc. Bởi mỗi giọt sữa mẹ không chỉ là nguồn dinh dưỡng đầu đời, mà còn là vắc – xin tự nhiên, bền vững và không gì có thể thay thế.