Hiện nay, việc lựa chọn ngành nghề của nhiều bạn trẻ bị chi phối bởi những định kiến về giới, danh tiếng, thu nhập… Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tương lai cá nhân mà còn lãng phí nguồn lực xã hội.

Theo bản tin thị trường lao động quý 2-2025 của Bộ Nội vụ, số người thất nghiệp trong quý 2-2025 đã tăng lên 1,06 triệu người, cao hơn 25.000 người so với quý trước và tăng khoảng 13.300 người so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên cũng tăng thêm 0,26%, mặc dù các công ty tăng tuyển dụng.

Nghịch lý này đặt ra nhiều vấn đề, trong đó có việc chọn ngành nghề ở giới trẻ hiện nay. Nhiều học sinh và phụ huynh đặt quá nặng yếu tố thu nhập, cho rằng nghề dễ giàu mới đáng học nên đổ xô vào các ngành được cho là ‘hot’ trên thị trường lao động, dẫn đến cầu vượt quá cung. Văn hóa Á Đông cũng khiến một số phụ huynh, học sinh có những định kiến về giới khi chọn ngành nghề. Nhiều bạn trẻ đã từ bỏ ước mơ về ngành học vì lo sợ áp lực giới tính trong thời gian học, cũng như quá trình tìm việc sau này.

Các nhà nghiên cứu tâm lý học phát triển và khoa học thần kinh khẳng định năng lực nghề nghiệp không phân biệt giới, mà là do định hướng xã hội. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ chọn ngành trái sở thích chỉ vì muốn vào trường ‘top’. Lấy tên trường làm thước đo thành công là một cách hiểu sai về thương hiệu giáo dục. Điều này xuất phát từ tâm lý sính danh tiếng, hiệu ứng truyền thông về những bảng xếp hạng các cơ sở giáo dục đại học.

Tư duy trọng bằng cấp cũng khiến nhiều bạn không mặn mà với cao đẳng nghề. Trong khi các nước phát triển coi trọng việc học nghề thì ở Việt Nam, học nghề lại bị nhiều người coi là thua cuộc, thất bại. Hiện thực phũ phàng người người đại học, nhà nhà đại học, nhưng rồi vẫn khó tìm việc với tấm bằng cử nhân đang đặt dấu hỏi lớn trong việc lựa chọn con đường bước vào thị trường lao động của các bạn trẻ hiện nay.

Chọn nghề sai: tăng thất nghiệp, lãng phí nguồn nhân lực. Sai một ly, đi một dặm. Chọn ngành không phù hợp khiến nhiều bạn chán học, bỏ học. Không chỉ mất niềm tin vào bản thân, các em còn cảm thấy khó khăn trong việc định danh nghề nghiệp, đến khi học xong, lại làm trái ngành trái nghề. Nhìn từ góc độ toàn cảnh xã hội, định kiến ngành nghề sẽ dẫn đến việc học sai ngành sai nghề. Hệ quả là tình trạng ngành thiếu ngành thừa, lãng phí nguồn nhân lực, gia tăng tình trạng thất nghiệp dù có bằng đại học.

Chọn nghề là hành trình cá nhân, có ý nghĩa quyết định cuộc đời mỗi người. Tương lai không dành cho người đi theo lối mòn định kiến. Chúng ta phải hiểu rõ chính mình, bằng cách thẳng thắn trả lời những câu hỏi: ‘muốn gì?’, ‘giỏi gì?’, ‘sống vì giá trị nào?’ thông qua việc sử dụng các công cụ trắc nghiệm nghề nghiệp khoa học. Gia đình, nhà trường, xã hội cũng cần chung tay tiếp sức, giúp các em mở rộng cánh cửa ngành nghề tương lai, không nên vô tình dựng thêm những rào chắn vô hình.

Ngành Kinh doanh quốc tế đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động không ngừng. Việc kết nối các thị trường, thúc đẩy thương mại và đầu tư toàn cầu đã trở thành nhiệm vụ thiết yếu, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn cho người học. Phó giáo sư, Tiến sĩ Đoàn Ngọc Thắng – Trưởng khoa Khoa Kinh doanh quốc tế, Học viện Ngân hàng, đã chia sẻ về vai trò then chốt của ngành này trong việc kết nối Việt Nam với nền kinh tế toàn cầu.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, Việt Nam với độ mở kinh tế cao đã ký kết và thực thi hơn 15 hiệp định thương mại tự do. Điều này đã tạo ra nhiều cơ hội cho hoạt động xuất nhập khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài và hợp tác xuyên biên giới. Từ đó, nhu cầu tuyển dụng nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực kinh doanh quốc tế ngày càng tăng.

Sinh viên tốt nghiệp ngành Kinh doanh quốc tế có nhiều lựa chọn nghề nghiệp cùng môi trường làm việc đa dạng. Với nền tảng kiến thức chuyên sâu về kinh doanh xuyên biên giới, họ có thể đảm nhận các vị trí như chuyên viên xuất nhập khẩu, phụ trách logistics, đối ngoại, marketing quốc tế hay phân tích thị trường.

Khoa Kinh doanh quốc tế của Học viện Ngân hàng đã triển khai đào tạo ngành Kinh doanh quốc tế với chương trình học bài bản và hiện đại. Sinh viên theo học ngành này được trang bị hệ thống kiến thức chuyên sâu và toàn diện về các lĩnh vực như giao dịch thương mại quốc tế, logistics và vận tải quốc tế, quản trị chuỗi cung ứng toàn cầu, chính sách và nghiệp vụ hải quan, thanh toán và tài trợ thương mại quốc tế, đầu tư quốc tế, marketing quốc tế.

Chương trình đào tạo ngành Kinh doanh quốc tế tại Học viện Ngân hàng được thiết kế theo định hướng ứng dụng và liên ngành, có tham khảo các chương trình tiên tiến từ các trường đại học quốc tế uy tín, đồng thời được điều chỉnh phù hợp với bối cảnh kinh tế – xã hội của Việt Nam và yêu cầu thực tế từ thị trường lao động. Đặc biệt, chương trình được cập nhật thường xuyên trên cơ sở tiếp thu phản hồi từ các doanh nghiệp đối tác, chuyên gia trong ngành và cựu sinh viên – những người đã và đang trực tiếp làm việc trong lĩnh vực kinh doanh quốc tế.

Ngoài chương trình tiêu chuẩn, Học viện Ngân hàng còn triển khai chương trình chất lượng cao giảng dạy bằng tiếng Anh, phù hợp với sinh viên định hướng làm việc trong môi trường quốc tế. Điều này cho phép sinh viên có nhiều lựa chọn linh hoạt về hình thức học tập.

Học viện Ngân hàng đã xác định chuyển đổi số và hiện đại hóa quản trị đại học là một trong những mục tiêu chiến lược giai đoạn 2022–2030, tầm nhìn đến 2045. Do đó, đơn vị đã đầu tư đồng bộ cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ và môi trường học tập nhằm nâng cao chất lượng đào tạo theo chuẩn quốc tế.

Kết quả đào tạo của Học viện Ngân hàng đã được thể hiện qua tỷ lệ sinh viên ngành Kinh doanh quốc tế có việc làm ngay sau khi ra trường, đạt đến 98%. Trong đó, nhiều em đã trở thành nhân sự chính thức tại các tập đoàn uy tín như Vingroup, Unilever, Toyota, Sunhouse, cùng nhiều công ty xuất nhập khẩu, doanh nghiệp logistics và ngân hàng thương mại hàng đầu trong và ngoài nước.